In een dichtbevolkt gebied als Brabant is overlast door geluid niet overal te voorkomen. Wegverkeer is de belangrijkste bron van geluidshinder, gevolgd door geluid van buren en vliegverkeer. Langdurige blootstelling aan geluid kan leiden tot hinder en slaapverstoring, maar je kunt er ook een hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten van krijgen. De provincie wil daarom de overlast voor de omgeving door lawaai beperken.
De provincie brengt de geluidsbelasting van alle provinciale wegen in kaart. Daarvoor berekenen we de hoeveelheid geluid die er gemiddeld geproduceerd wordt. Elke 5 jaar maken we een geluidsbelastingkaart. Uit de geluidsbelastingkaart van 2022 blijkt dat er circa 2000 (in hoge mate) geluidsgehinderden en circa 500 (in hoge mate) slaapgestoorden zijn.
Het totale geluidsbelaste oppervlak in de provincie bedraagt circa 120 km2. In de geluidsbelastingkaart zijn ook de locaties te zien waar veel geluidshinder optreedt. Met de geluidsbelastingkaart en de bijbehorende tabellen stelt de provincie het Actieplan Geluid 2024-2029 op.
Geluidsbelasting wordt uitgedrukt in gemiddelde geluidsbelasting over het etmaal (Lden) en gemiddelde geluidsbelasting in de nacht (23.00u-07.00u) (Lnight). U kunt de geluidsbelasting zien op de kaarten hiernaast.
Er zijn in Brabant meer dan 30 stiltegebieden. Mensen kunnen daar genieten van de rust; de natuurlijke geluiden worden niet verstoord. Deze gebieden worden beschermd tegen te veel geluid. Dat is hard nodig voor mens en dier. In stiltegebieden zijn daarom geen ontwikkelingen toegestaan die (veel) lawaai met zich meebrengen.
Er zijn in Brabant verschillende luchthavens. Zo zijn er 5 militaire vliegvelden, waarvan alleen luchthaven Eindhoven ook voor burgerluchtvaart dient. Er zijn 2 grote en meerdere kleine regionale luchthavens. De provincie wil voor de bestaande luchthavens dat zowel leefbaarheid als luchtvaartbereikbaarheid en economische ontwikkeling goed zijn. Daarbij mag de geluidhinder niet toenemen. Bij de ontwikkeling van nieuwe luchthavens is de provincie terughoudend.
Bij het bepalen van de gevolgen van geluid gaan we uit van een gemiddelde geluidsbelasting over een heel jaar, rekening houdend met de drukke en de rustige perioden. Om inzicht te krijgen in de gevolgen, voeren we geluidsberekeningen uit. De normen in de Wet geluidhinder richten zich alleen op de aanleg of wijziging van een weg of op de realisatie van woningen.
De algemene voorschriften waaraan de burger- en de militaire luchtvaart moeten voldoen, staan in de Wet luchtvaart. Het Rijk gaat over het beheer van het luchtruim, het ‘luchtzijdige gebruik’ (het opstijgen en landen) en over de veiligheid van de luchtvaart. De provincie gaat over het opstijgen en landen van luchtvaartuigen bij regionale burgerluchthavens.
In het Actieplan Geluid staat de ambitie van de provincie voor de aanpak van de overlast veroorzaakt door de provinciale wegen. Gedeputeerde Staten stellen een plandrempel vast. In het Actieplan Geluid 2024-2029 staat welke maatregelen de provincie wil treffen om de geluidsbelasting op woningen terug te dringen. Het Actieplan Geluid 2024-2029 is op 1 oktober 2024 door Gedeputeerde Staten vastgesteld. De provincie wil bij het aanleggen en onderhouden van provinciale wegen de geluidshinder voor bewoners in de directe omgeving beperken. In de geluidwetgeving is opgenomen dat woningen met een geluidbelasting van 66 dB of hoger in aanmerking komen voor geluidreducerende maatregelen. De provincie is echter van mening dat deze waarde nog steeds te hoog is en hanteert na afweging van belangen en op basis van gezondheid, haalbaarheid en betaalbaarheid als plandrempel een geluidbelasting van 60 decibel (dB).
Op sommige locaties is het om praktische redenen onmogelijk de geluidbelasting voldoende terug te dringen. In een aantal gevallen kunnen bewoners in aanmerking komen voor een (deel)vergoeding vanuit het Rijk om maatregelen aan de gevel te treffen die zorgen voor een aanvaardbaar geluidsniveau in de woning. Voor een aantal situaties heeft de provincie aanvullend een subsidieregeling. De provincie benaderd de bewoners die hiervoor in aanmerking komen.
